هم اکنون در جهان 4 نوع پلاستیک عمده در صنعت لوله کشی آب آشامیدنی سرد و گرم بصورت همگن مورد استفاده قرار می گیرد .استانداردهای EN12202 ) ISO 15874 و EN 12108 ) اسامی این پلاستیکها را به شرح ذیل معرفی کرده اند .
| PP-H ٬ PP-B ٬ PP-R |
انواع سه گانه پلی پروپیلن |
| CPVC |
پی وی سی نرم کلرینه شده |
| PB |
پلی بوتیلن |
| Pex |
(پکس ) پلی اتیلن مشبک |
جدول شماره 22 – پلاستیکهای معرفی شده در استانداردهای EN12202 , EN12108
در جداول ارائه شده بعدی مشخصات فیزیکی و مقاومتی این پلاستیکها تحت بررسی و مقایسه قرار گرفته است .
لازم به ذکر است مقایسه طول عمر این پلاستیکها در صنعت لوله با یکدیگر برای اولین بار توسط شرکت آریا کاوان قشم صورت گرفته و ماخذ استاندارد آنها نیز قید شده است . البته در بعضی موارد به استاندارد DIN و در برخی نیز به استاندارد ISO ارجاع شده است که این دو استاندارد در اکثر موارد با یکدیگر تشابه کامل دارند و مقایسه نتایج آزمایش های آنها با یکدیگر بلامانع می باشد .
بعلاوه در صفحات بعدی دو مقایسه نیز که توسط دو شرکت Harington و Main Industries صورت گرفته نشان داده شده است که در آنها به هر 4 نوع پلاستیک عمده در صنعت لوله کشی آب اشاره نشده است ، گو اینکه در آنها خواص پلیمر اصلی مد نظر بوده و خواص لوله ساخته شده با پلیمر بررسی نشده است .
مقایسه های انجام شده بینش مناسبی را برای کارشناسان عزیز در انتخاب لوله آب ساختمان ایجاد می نماید .
مقایسه عمر و مقاومت لوله های پلاستیکی
در برابر دما بر اساس استانداردهای جهانی
| دما به درجه سانتیگراد به صورت دائمی در طول شبانه روز |
| استاندارد |
نام پلیمر لوله |
20 |
40 |
50 |
60 |
70 |
80 |
90 |
95 |
| ISO 12230 |
PB |
Mpa 13/6
50 سال |
Mpa 11/5
50 سال |
Mpa 10/3
50 سال |
Mpa 9
50 سال |
Mpa 7/6
50 سال |
Mpa 6/1
50 سال |
Mpa 4/7
25 سال |
Mpa 4
15 سال |
| DIN 16892
DIN16893 |
PEX |
Mpa 9/5
50 سال |
Mpa 7/8
50 سال |
Mpa 7
50 سال |
Mpa 6
50 سال |
Mpa 5/4
50 سال |
Mpa 4/6
25 سال |
Mpa 4/2
15 سال |
Mpa 4
10 سال |
| DIN 8080 |
CPVC |
Mpa 26
50 سال |
Mpa 18
50 سال |
Mpa 14
50 سال |
Mpa 11
50 سال |
Mpa 8/5
50 سال |
Mpa 6/5
5 سال |
Mpa 4/8
4 سال |
Mpa 4/2
1 سال |
| ISO 3213 |
PP-R |
Mpa 9/7
50 سال |
Mpa 6/9
50 سال |
Mpa 5/8
50 سال |
Mpa 4/8
50 سال |
Mpa 3/2
50 سال |
Mpa 2/4
25 سال |
Mpa 1/8
15 سال |
Mpa 1/6
10 سال |
| ISO 3213 |
PP-B |
Mpa 8/7
50 سال |
Mpa 5/8
50 سال |
Mpa 3/8
50 سال |
Mpa 2/6
50 سال |
Mpa 1/8
50 سال |
Mpa 1/5
25 سال |
Mpa 1/2
15 سال |
Mpa 1/2
10 سال |
| ISO 3213 |
PP-H |
Mpa 10
50 سال |
Mpa 7
50 سال |
Mpa 5/8
50 سال |
Mpa 4/7
50 سال |
Mpa 3
50 سال |
Mpa 2/3
25 سال |
Mpa 1/8
15 سال |
Mpa 1/6
10 سال |
| ISO/TR9080 |
PE |
Mpa 6/2
50 سال |
Mpa 3/5
25 سال |
- |
Mpa 1/8
10 سال |
- |
Mpa 1/3
1 سال |
(0) |
(0) |
| DIN 8075 |
HDPE |
Mpa 8/2
50 سال |
Mpa 3/5
50 سال |
Mpa 3/2
12 سال |
Mpa 2/3
10 سال |
Mpa 2/8
5 سال |
Mpa 2/2
2 سال |
Mpa 1/7
5 سال |
(0) |
(0) |
| DIN 8062
ISO 4422 |
PVC
UPVC |
Mpa 6
50 سال |
Mpa 2/5
50 سال |
Mpa 2/5
30 سال |
Mpa 1/5
30 سال |
(0) |
(0) |
(0) |
(0) |
جدول شماره 23- مقایسه تططبیقی طول عمر چند پلیمر بر اساس استانداردهای مربوط
- معایب فیزیکی و کاربردی برخی از پلاستیکها در مقایسه با لوله آک
1- PB گران است و با کاهش ضخامت به صورت شلنگی در می آید و در برابر فشار خاک و مصالح لهیده میشود.
2- PEX گران است و اتصالات آن غیر قابل جوش است (پکس ترموست (گرماسخت) است و قابل بازیافت و جوشکاری نیست.)
3- CPVC در دمای 70 درجه سانتیگراد 15 سال و در دمای 80 درجه سانتیگراد فقط 5 سال عمر میکند.
4- PE وHDPE در 60 درجه سانتیگراد 10 سال عمر میکند .
5- PVC حداکثر 60 درجه سانتیگراد را با کمتر از 1/5 اتمسفر با بالاترین ضخامت یعنی 3/4 میلیمتر و قطر 20 میلیمتر تحمل میکند که تولید آن غیر ممکن است .PVC عملا در فشارهای اسمی بیش از 10 اتمسفر تولید نمیشود ولی در استاندارد فوق الذکر به نوع 16 و 25 اتمسفری آن نیز اشاره شده است.
6- PP-B در مقایسه با PP-R و PP-H در برابر حرارت ضعیف تر است . ( البته در برابر ضربه و دماهای پایین مقاوم تر است .)
7- اغلب لوله های موجود در کشور و دنیا که با لوله هائی از جنس پلیمر با جداره نازک تولید شده اند به روش فشاری و رزوه ای یا چسبی به یکدیگر متصل میشوند لذا این نوع اتصالات به مراتب از اتصالات جوشی PP ضعیف تر هستند . لازم به ذکر است کلیه پلیمرهای فوق بجز PP بدلائلی همچون گرانی و یا عدم امکان تولید در ضخامتهای بالا از اتصالات غیر جوشی برخوردارند و در آنها از اورینگ یا واشر استفاده شده که طول عمر اورینگ و واشر در مقایسه با پلیمر اصلی به مراتب پایین تر بوده و خاصه در سیستم آب گرم تخریب شده و تولید نشت میکنند.
8- برخی لوله های چند لایه در داخل و خارج کشور طول عمر خود را فوق آنچه در این مقایسه آورده شده اعلام می کنند ولی با مراجعه به استانداردASTM F1335 معین میشود که طول عمر آنها بیش از طول عمر پلیمر بکار رفته در آنها نبوده بلکه بدلیل ضخامت ناچیز آنها طول عمر کمتری نیز نسبت به لوله های همگن دارند . مضافا اتصالات این لوله ها از نوع اورینگی و پرسی است که در مقایسه با اتصالات جوشی ضعیفتر هستند.
|
POISSON , S RATIOV |
COMPRESSIVE
STRENGTH(psi)
ASTM – D659O |
IZOD IMPACT
(78 ft.ibs/in.notched)
ASTM - 256 |
FLEXURAL STRENGTH
(psi)
ASTM - D 790 |
MODULUS OF ELASTICITY
(IN TENSION psi @ 73f)
ASTM – D638E |
TENSILE STRENGTH
(Psi AT 73 F)
ASTM - D 638 |
WATER ABSORPTION
(%24 hrs at 73 F) |
SPECIFIC GRAVITY
ASTM-D 792 |
MATERIAL |
| 38/0-35/0 |
9600 |
65/0 |
500/14 |
2/4 |
940/7 |
05/0 |
38/1 |
(PVC)
CHLORINATED
POLYVINYL
CHLORIDE |
| 38/0-35/0 |
22000-9000 |
0/3 |
800/15 |
2/4 |
400/8 |
05/0 |
55/1 |
(CPVC)
CHLORINATED
POLYVINYL
CHLORIDE |
| 40/0-38/0 |
8000-5500 |
3/1 |
7000 |
5/2-7/1 |
000/5 |
02/0 |
905/0 |
(PP)
POLYROPYLENE |
| (PPFR)
POLYPROPYLENE
FLAME
RETARDANT |
| 0/4-34/0 |
7000 |
7/4 |
2900 |
1/1 |
5800 |
02/0 |
905/0 |
(PROLINE)
POLYPROPYLENE
POLYBUTYLENE
COPOLYMER |
| - |
3600 |
0/4 |
7000 |
8/1-6/0 |
500/4 |
01/0 |
965/0 |
POLYETHYLENE
HD PE-HIGH
DENSITY |
| - |
6150 |
5/8 |
- |
40/2 |
5500 |
- |
06/1 |
DURAPLUS
(ABS) |
| - |
- |
0/9 |
- |
8/3-4/1 |
2300 |
01/0 |
925/0 |
POLYETHYLENE
LD PE - LOW
DENSITY |
| - |
4000 |
0/2 |
5000 |
- |
3000 |
02/0 |
28/1 |
XLPE
CROSSLINNKED
PE(PEX |
جدول شماره 24- مقایسه خواص برخی از پلاستیکها اقتباس شده از Harington
محاسن فیزیکی و کاربردی PP در مقایسه با سایر پلاستیکها بر اساس مرجع Harington
1- PP از همه سبکتر است . ( در اینجا منظور از PP پلی پروپیلن هموپلیمر نوع اول میباشد.)
2- PP جذب آبی کمتر از PVC و CPVC دارد.
3- PP دارای مدول مقاومت کششی بیشتر از PE و HDPE و PEX است.
4- PP دارای الاستیسیته بیشتر از PE و HDPE است .
5-PP دارای مقاومت خمشی برابر با HDPE و بیشتر از PEX است .
6-PP دارای مقاومت در برابر ضربه ایزود در 30 درجه بیشتر از PVC و کمتر از بقیه است.
7- PP دارای مقاومت فشاری بیشتر از HDPE و PEX است.
8- این جدول را میتوانید با ذکر نام Harington از شبکه اینترنت استخراج نمائید.
| PB |
PVC-C |
PVC |
PP |
HDPE |
Property |
| Waxy |
Smooth |
Smooth |
Waxy |
Waxy |
Surface feel |
| Black |
Grey - beige |
Blue |
Pale grey beige |
Black |
Appearance (water pipes |
| Dull thud |
High clatter |
High clatter |
High clatter |
Medium clatter |
Sound produced when Dropped |
| Bright flame drops continue to burn while falling |
Carbonises in flame extinguiches away from flames |
Carbonises in flame extinguiches away from flames |
Bright flame drops continue to burn while falling |
Bright flame drops continue to burn while falling |
Combustibility and Appearance of the flame |
| Like candles but more acrid than HDPE |
Pungent like hydrochloric acid |
Pungent like hydrochloric acid |
Like resin |
Like candles |
Odour of smoke after flame is Exting uished |
| Impression easily produced |
Impression not possible |
Impression not possible |
very slight impression possible |
Impression possible |
Nail Teset Impresion Meade by fingernail |
| Smears when sawn |
|
|
|
|
Special features |
| Yes |
No |
No |
Yes |
Yes |
Float in water |
| No |
Yes |
Yes |
Slight |
No |
Notch sensitivity |
| Stabilised good |
Stabilised good |
Stabilised good |
Stabilised good |
Stabilised good |
Weather Resitance |
| Fusion |
Solvent Cement |
Solvent Cement |
Fusion |
Fusion |
Method of permanent joining |
| Yes |
Yes |
Yes |
Yes |
Yes |
Suitable for Mechanical joining |
| None |
None |
None |
Slight |
Slight |
Stress Crack sensitivity with regard to jointing for save media e.g water |
| 12/0 |
07/0 |
08/0 |
15/0 |
2/0 |
Liner wxpansion mm/m°c |
| 20/0 |
14/0 |
14/0 |
19/0 |
40/0 |
Thermal conductivity kcal /mh°c |
| 47/0 |
23/0 |
23/0 |
4/0 |
42/0 |
Specific heat kcal/kg°c |
| 92/0 |
5/1 |
42/1 |
905/0 |
955/0 |
Specific weight kg/cm |
| 200 |
550 |
550 |
320 |
240 |
Tensile strength at 20°c kpa/cm |
| 5 |
30 |
30 |
15 |
8 |
Modulus of elasticity
at 20°c kpa/cm |
جدول شماره 25- مقایسه خواص برخی از پلیمرها بر اساس اطلاعات موسسه Main industries
مقایسه خواص چند پلیمر بر اساس اطلاعات موسسه Main industries
1-وزن مخصوص PP از بقیه کمتر است.
2- مقاومت کششی PP از HDPE و PB بیشتر است.
3- مدول الاستیسیته PP از HDPE و PB بیشتر است.
4- PVC و CPVC در برابر ضربه حساس هستند و PP تا حدودی حساس ولی HDPE و PB در برابر ضربه مقاومند و حساس نیستند.
5- این جدول را میتوانید با ذکر نام موسسه فوق از شبکه جهانی اینترنت استخراج نمائید.
